W dniu 11.03.2025 roku uczestniczyliśmy w bardzo ciekawym i pomocnym

wykładzie

„PODOLOGIA I ZAPOBIEGANIE STOPIE CUKRZYCOWEJ ''
Zdrowe stopy w każdym wieku. Podstawy pedicure podologicznego dla seniorów.

 

Temat ten przybliżyły nam Panie Podolog Agnieszka Gawor i Anna Wodzińska.

 

Kim jest podolog i czym się zajmuje ?

PODOLOG - to specjalista zajmujący się diagnostyką, profilaktyką i pielęgnacją stóp.

Nie jest to lekarz, ale często podolog współpracuje z lekarzami - dermatologiem,

diabetologiem, ortopedą czy chirurgiem,

Podolog współpracując z poszczególnymi lekarzami jest w stanie poradzić z trudnymi

przypadkami schorzeń stóp – takie jak ciężkie rany u osób z cukrzycą czy miażdżyca.

Dbanie o stopy jest bardzo ważne – szczególnie u seniorów.

Panie przedstawiły nam jak można sobie pomóc w poszczególnych problemach

związanych ze stopami oraz technice bezpiecznej pielęgnacji stóp w domu.

 

BUDOWA STOPY:

W obrębie stopy znajdują się :

26 kości / co stanowi 13 procent ogółu kości /

33 stawy

107 więzadeł

20 przyczepów mięśniowych

W budowie stopy wyróżniamy dwa łuki : podłużny i poprzeczny.

Ich prawidłowe sklepienie zapewnia właściwą mechanikę chodu.

Prawidłowy chód i obciążenie stopy zapewniają trzy punkty podparcia ;

pod pierwszą i piąta głową śródstopia oraz kości piętowej.

Zaburzenia łuków i punktów podparcia skutkują złym obciążeniem stóp, co może

prowadzić do problemów podologicznych, a także do bólów zwyrodnień czy kontuzji

w wyższych partiach.

 

SKÓRA STÓP:

• jest 3-4 razy grubsza niż na innych częściach ciała / ma ok. 4 mm /.

• Składa się z naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej.

• Naskórek jest bardzo ważną częścią skóry stóp.

• Ma 0,75 – 1, 2 mm, stale zachodzą w nim procesy tworzenia i przebudowy.

 

SKÓRA STÓP:

• Skóra właściwa charakteryzuje się obecnością fibroblastów, włókien kolagenowych

  i elastycznych .

• Skóra podeszwy stóp nie posiada gruczołów łojowych ani mieszków włosowych.

• Najgłębszą warstwę stanowi tkanka podskórna, która jest zbudowana

  z tkanki łącznej i tłuszczowej. Chroni głębsze warstwy skóry przed

  zgnieceniem i utratą ciepła.

 

PAZNOKCIE:

• Ich główną funkcją jest ochrona opuszki palca przed uszkodzeniem.

• Często służą do celów diagnostycznych w przypadku różnych chorób

• Płytka paznokcia wyrasta z macierzy, która znajduje się ok. 3- 6 mm

  pod wałem paznokciowym. Poprzez podziały komórkowe w macierzy

  tworzy się płytka paznokciowa.

• Uszkodzenie macierzy grozi trwałą deformacją lub zahamowaniem

  wzrostu paznokcia.

 

FUNKCJE STOPY:

• Podpora i stabilizacja

• Amortyzacja

• Napęd i lokomacja

• Dopasowanie do podłoża

SPECYFIKA STÓP OSÓB STARSZYCH:

Skóra jest cieńsza i bardziej sucha, zmniejsza się wydzielanie potu.

Zmiany w strukturze paznokcia – są grubsze, twardsze ale bardziej

łamliwe

Problemy z krążeniem – zmniejszony przepływ krwi może prowadzić

do obrzęków, uczucia zimnych stóp, a także spowolnienie gojenie ran.

Sztywność stawów i zmniejszona mobilność – zmiany zwyrodnieniowe

mogą zmniejszać ruchomość w stopie / zwiększa ryzyko upadków /.

Większa podatność na infekcje – osłabiona odporność i problemy z krążeniem

mogą zwiększyć częstość występowania grzybicy czy brodawek wirusowych.

 

NAJCZĘSTSZE PROBLEMY, Z KTÓRYMI

ZWRACAMY SIĘ DOGABINETU PODOLOGICZNEGO

powstają w wyniku, miejscowego, nadmiernego nacisku lub tarcia np. źle dopasowane obuwie.

Skóra staje się zgrubiała, bolesna, a czasem pęka, prowadząc do stanów zapalnych.

W gabinetach podologicznych odciski usuwa się za pomocą skalpela i dłuta.

 

PROFILAKTYKA

Wygodne, szerokie obuwie.

Wkładki korygujące chód .

Stosowanie kremów / BEZ MOCZNIKA /.

NIE STOSOWANIE APTECZNYCH PREPARATÓW NA ODCISKI.

Nie stosowanie pumeksu czy tarek.

Regularne wizyty u podologa

 

PĘKAJĄCE PIĘTY

Często wynikające z przesuszonej skóry.

Może powodować zbyt mocne ścieranie naskórka , chodzenie '' od pięty ''.

Mogą dawać dolegliwości bólowe i stanowić wrota dla zakażenia.

 

PROFILAKTYKA

Odpowiednie obuwie / miękka wkładka /.

Nawilżanie i natłuszczanie stóp.

Unikanie ścierania.

Unikanie kąpieli z sodą oczyszczoną.

Unikanie tarek i pumeksów i mocznika w wysokim stężeniu.

 

GRZYBICE PAZNOKCI I SKÓRY

U seniorów często występuje osłabiona odporność i gorsze krążenie co sprzyja

infekcjom grzybicznym.

Paznokcie stają się pogrubione i odbarwione, kruche, a skóra swędząca i łuszcząca.

Ważne jest, żeby pamiętać, że grzybica, która utrzymuje się na paznokciach dłużej

niż pół roku rozprzestrzenia się na resztę organizmu, dlatego warto wdrożyć

antybiotykoterapie.

W gabinecie potologicznym można wykonać badanie mykologiczne, oczyścić

zmienione chorobowo paznokcie za pomocą specjalnych frezów.

 

PROFILAKTYKA

Codziennie oczyszczanie i osuszanie stóp i przestrzeni międzypalcowych.

Noszenie skarpetek z naturalnych materiałów.

W miejscach takich jak basen, sauna czy hotel noszenie klapków i stosowanie

preparatów antyseptycznych.

W przypadku istniejącego problemu należy zgłosić się do podologa.

 

WRASTAJĄCE PAZNOKCIE

Najczęściej dotyczy to palca powodującego ból, zaczerwienienie i stan zapalny.

Może doprowadzić do infekcji, a w skrajnych przypadkach do powstawania ropni.

W gabinecie podologicznym podstawą działania jest usunięcie elementu drażniącego.

Działanie antyseptyczne / spreje, kremy /.

Ważne jest znalezienie przyczyny problemu, aby problem nie powracał.

 

PROFILAKTYKA

Odpowiednie skracanie paznokci,

Odpowiedni dobór obuwia i skarpet.

W razie konieczności wkładki ortopedyczne, odciążenie klamry tamponada paznokcia

czy też tejpowanie.

W przypadku dużego przerostu wałów okołopaznokciowych może być konieczna

chirurgiczna plastyka wałów.

 

PALUCH KOŚLAWY

Deformacja stopy, w której paluch odchyla się w stronę pozostałych palców.

Powoduje ból, trudności w chodzeniu i problemy z doborem obuwia.

W gabinecie podologicznym, jeśli ruchomość stawu na to pozwala zaleca się

codzienne ćwiczenia bądź stosowanie np. kliny między palcowe.

W ostateczności interwencja chirurgiczna.

 

PROFILAKTYKA

Wybór odpowiedniego obuwia.

Codzienne ćwiczenia

Wkładki ortopedyczne.

Utrzymywanie prawidłowej masy ciała.

Stosowanie diety bogatej w kolagen, wapń, wit. D, która wspomaga zdrowie stawów

i więzadeł.

 

PALCE MŁOTKOWATE I SZPONOWATE

Występują w wyniku osłabienia mięśni i wiązadeł stóp.

Mogą prowadzić do bolesnych odcisków i trudności w chodzeniu,

 

 

PROFILAKTYKA

Profilaktyka jest taka sama jak w przypadku paluchów koślawych.

 

STOPA CUKRZYCOWA

Występuje u osób z cukrzycą w wyniku zaburzonego krążenia i neuropatii,

Może prowadzić do trudno gojących się ran, owrzodzeń a nawet amputacji.

Wywołuje zwyrodnienia w obrębie skóry stóp i paznokci, a także mięśni stawów

i kości co może uniemożliwić zdrowe chodzenie.

Osoba z cukrzycą nie może rezygnować z aktywności fizycznej, diety o niskim IG

oraz picia dużej ilości wody.

Obowiązkowe codzienne samobadanie stóp.

 

JAK DBAĆ O STOPY NA CODZIEŃ PRAKTYCZNE PORADY

higiena : mycie stóp dokładnie, ale delikatnie.

Myj stopy codziennie w letniej wodzie / nie gorącej, aby nie podrażnić skóry /.

Używaj delikatnych mydeł o neutralnym pH – unikaj silnych detergentów.

Dokładnie spłucz mydło, aby nie pozostawało na skórze i nie powodowało

przesuszenia.

Po umyciu dokładnie osusz stopy, zwłaszcza między palcami – wilgoć

sprzyja grzybicy.

Pielęgnacja paznokci : obcinaj prosto, nie za krótko, aby uniknąć wrastania.

Używaj pilnika do wygładzania krawędzi paznokcia.

Jeśli paznokcie są za grube i trudne do obcinania, warto skorzystać z pomocy

podologa.

Nie obcinaj skórek – lepiej delikatnie je odsuwać, aby uniknąć infekcji.

 

SENIORZY, DIABETYCY I OSOBY Z PROBLEMAMI KRĄŻENIOWYMI

powinni odwiedzać podologa minimum raz na 2 -3 miesiące.

 

Każdy z uczestników wykładu otrzymał karteczkę z propozycją ćwiczeń,

z doborem odpowiedniego obuwia profilaktyczno – zdrowotnego dla stopy

cukrzycowej i innych dolegliwości ortopedycznych oraz z doborem odpowiednich

kremów, dezodorantów, polecanych produktów do pielęgnacji stóp.

Wykład był bardzo ciekawy, pouczający i ukierunkował nas jak zadbać o stopy,

o zdrowie, bo zdrowie jest najważniejsze.

 

Bardzo dziękujemy za podzielenie się wiedzą z nami Paniom Agnieszce Gawor

i Annie Wodzińskiej.

 

Cenne wiadomości spisała Maria Wątorek.

Nasze „pączkowe” spotkanie.

25 lutego spędziliśmy fantastyczny wieczór z Zespołem Old Boys Quintet. Muzycy w składzie: Małgorzata Bajur – piano i vocal, Stanisław Kaciczak – gitara, Franciszek Daniel – gitara, Józef Pluskota – bas i Marek Wilgocki – perkusja w cudowny sposób przenieśli nas w czasy naszej młodości piosenkami i utworami z lat 60, 70, 80 i 90, złotych lat rock’n rolla. Wróciły wspomnienia szkolnych zabaw i prywatek, pierwszych miłości i przyjaźni.

Bawiliśmy się cudownie. Większość ruszyła do tańca, niezależnie czy z partnerem, czy bez. Radość była wielka i uśmiechy nie schodziły nam z twarzy.

W przerwach zajadaliśmy się pączkami i chrustem, czego obyczaj nakazuje w „tłustoczwartkowy” tydzień.

Kolejny raz okazało się, co zawsze podkreślam, jak świetnym jesteśmy zespołem, jak nam ze sobą dobrze, jak fantastycznie potrafimy się razem bawić i spędzać ze sobą czas. Wszyscy zgodnie stwierdziliśmy, że jeszcze nieraz zaprosimy do nas zespół oldbojów.

Należy podkreślić, że zespół zagrał dla nas gratis.

Dziękujemy naszej Pani Prezes za nawiązanie kontaktu z zespołem i zaproszenie do nas muzyków. Podziękowania należą się niezastąpionym Jasi Lichoń i Tereni Michałowskiej za przygotowanie sali i zapewnienie poczęstunku.

                                                Ewa Kozłowska

„Maniok –podstawowa żywność dla miliarda ludzi w subtropikach”

     18 lutego 2025r. studenci Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Dobczycach wysłuchali ciekawego wykładu na temat manioku. Wykład wygłosiła prof. dr hab. Maria Wędzony, która w sferze swoich zainteresowań naukowych ma m.in. cytofizjologię, cytogenetykę a przede wszystkim embriologię roślin. Pani Profesor jest również członkinią naszego uniwersytetu.

Dlaczego maniok?

     Otóż okazuje się, że maniok (łac. nazwa Manihot esculenta) to niezwykle ważna roślina uprawna, która żywi blisko miliard ludzi! Czy wyobrażacie sobie nasze życie bez ziemniaków, bez zbóż? Raczej nie. A właśnie maniok jest takim „ziemniakiem” ludności z rejonu subtropików. Zarówno jego małe wymagania co do gleby jak i wilgotności oraz łatwy sposób uprawy sprawiają, że areał pól maniokowych stale się powiększa. Nie znaczy to jednak, że można uprawiać go wszędzie. Niezwykle długi cykl wzrostu manioku (1,5 roku) sprawia, że uprawa ogranicza się do strefy równikowej i podrównikowej. My, w klimacie umiarkowanym z wyraźnym rozgraniczeniem na cztery pory roku, musimy pozostać przy ziemniakach, a manioku wypatrywać co najwyżej w sklepie.

     Może to i dobrze, bo maniok na świeżo to roślina trująca. Zewnętrzna powłoka korzeni zawiera cyjanek potasu. Na szczęście po trzech dobach cyjanek ulega rozkładowi i już bezpiecznie można spożywać korzenie. A wykorzystywane są nie tylko korzenie zawierające duże ilości skrobi, ale również liście (szpinak tropików) – te głównie jako pasza dla zwierząt.

     Maniok, zwany z angielskiego kasawą, pochodzi z Ameryki Południowej, gdzie w stanie dzikim rośnie w dżungli. W XVI wieku został przewieziony do Afryki, gdzie bardzo się rozprzestrzenił. Później trafił również do krajów azjatyckich (Tajlandia, Indonezja), w których stopniowo wypiera ryż, gdyż z racji zmian klimatycznych wysychają pola ryżowe. Na popularność manioku ma również wpływ łatwość jego uprawy. Po żniwach, na koniec pory deszczowej, soczyste pędy manioku tnie się na sadzonki długości ok. 30 cm i wkłada bezpośrednio do ziemi. I ma rosnąć! Co najwyżej można później takie rośliny obsypać ziemią, bo podobnie jak nasz ziemniak, maniok to roślina okopowa.

     Z racji tego, że maniok jest podstawowym źródłem energii dla blisko miliarda ludzi na ziemi, prowadzi się obecnie szereg badań i doświadczeń nad uprawą tej rośliny. W finansowanie tych badań włączyli się m.in. Melinda i Bill Gates. A nasza prelegentka Pani prof. Maria Wędzony uczestniczyła bezpośrednio w badaniach i konferencjach poświęconych maniokowi. Badaniom tym przyświecają szczytne cele:

- zwiększenie odporności manioku na choroby i pasożyty,

- podniesienie zawartości skrobi i beta-karotenu (prowitaminy witaminy A) w korzeniach manioku,

- zwiększenie odporności rośliny na niekorzystne warunki środowiskowe.

     I na koniec ciekawostka. To Henryk Sienkiewicz w swojej powieści „ W pustyni i w puszczy” jako pierwszy użył polskiej nazwy –maniok. To właśnie maniok tarła Mea dla osłabionej chorobą Nel.

Dzięki wykładowi poznaliśmy niezwykle ciekawą i ważną, a dla nas dość egzotyczną roślinę – maniok.

Dziękujemy Pani Profesor.

                                                                                                   Barbara Simon

Neurobik – trening pamięci i koncentracji.

 

     Nasze drugie w tym roku akademickim spotkanie 4 lutego z panią dr Wandą Matras – Mastalerz było poświęcone głównie metodom ćwiczenia mózgu i pamięci.

Przed częścią praktyczną Pani Wanda przypomniała istotne wiadomości i fakty dotyczące mózgu.

Wielkość ludzkiego mózgu to dwie złączone pięści, a jego waga – 1,5 kg. „Rozprasowana” powierzchnia mózgu wynosi 2m² na 4m².

Dwie półkule mózgu połączone są spoidłem wielkim (położonym na dnie szczeliny podłużnej mózgu), którego długość wynosi od 7cm do 10cm.

Dzięki spoidłu łączą się możliwości obu półkul, dokonuje się wymiana informacji między półkulami. Ruchy naprzemienne, np. energiczny marsz, stymulują spoidło wielkie.

Prawa półkula odpowiada za ruchy lewej strony ciała, skupia się głównie na przetwarzaniu obrazów i emocji, jest „artystyczna”, a lewa półkula odpowiada za ruchy prawej

strony ciała i zajmuje się głównie analizowaniem, mówieniem, pisaniem i logicznym myśleniem. Prawa półkula posiada dużo głębsze ślady pamięciowe niż lewa, bo

zapamiętuje emocjonalnie. Jest pamiętliwa. Łatwiej jest zapamiętać słowa piosenki, jeśli się ją zaśpiewa. Trudniej recytować same słowa.

Częściami mózgu, na które Pani Wanda zwróciła uwagę są:

- gadzi mózg - najstarsza struktura mózgu - jego działania są intuicyjne, bez zastanowienia, dba o bezpieczeństwo, fizjologię, miał zapewnić przetrwanie,

- móżdżek - koordynacja ruchu, zapamiętywanie emocji (sygnały wysyłane do ciała migdałowatego),

- kora nowa - najnowsza struktura mózgu, która się powiększa. To nasza pamięć. W niej są neurony pamięciowe i zwierciadlane przechowujące emocje.

Mózg emituje różne fale:

- fale Alfa - gdy nas coś interesuje, słuchamy z uwagą, koncertujemy się i zapamiętujemy,

- fale Beta - niby słuchamy, bo myśli uciekają, jesteśmy rozkojarzeni, nie uważamy,

- fale Delta - zasypiamy, przebudzamy się, bo jest nudno, nieinteresująco, monotonnie.

Najważniejsze dla mózgu są: ruch powodujący więcej krwi krążącej w głowie i wypłukiwanie np. amyloidów i tau odpowiedzialnych za chorobę Alzheimera, działania

intelektualne, odżywianie i chemia mózgu, czyli nasze emocje, nastroje, uczucia. Być pogodnym, optymistycznie nastawionym do oświata, uśmiechniętym - tak, ponurakiem,

martwiącym się na zapas marudą- nie.

     Po części teoretycznej spotkania przeszliśmy do ćwiczeń.

Rysowaliśmy równocześnie obiema rękami różne figury geometryczne, układaliśmy słowa z rozsypanek literowych, dopisywaliśmy zapamiętane nazwiska do twarzy

i z zamkniętymi oczami rysowaliśmy kolejne dyktowane elementy domku, drzewa, nieba, doniczek z kwiatkami na parapecie okien.

Ćwiczenia wzbudzały wiele emocji. Sprawdziliśmy sami naszą pamięć ogólną i przestrzenną oraz koncentrację i skupienie.

    Pani dr Wanda Matras - Mastalerz jest znakomitym wykładowcą. W niezwykle interesujący i prosty, zrozumiały sposób potrafi przybliżyć niełatwe przecież zagadnienia

dotyczące mózgu, jego funkcji i wiodącej roli w funkcjonowaniu naszego organizmu. Pani Wanda prowadzi zajęcia ze swadą, humorem, uśmiechem.

Wszyscy jesteśmy zainteresowani i skoncentrowani. Na pewno przez cały wykład nasz mózg wysyła fale Alfa. 

     O wysokim poziomie spotkań świadczy liczna frekwencja. Bardzo dziękujemy i mamy nadzieję na kolejne spotkania z Panią Doktor.

 

                                                                                                                                                        Ewa Kozłowska

Nasze noworoczne świętowanie.

       14 stycznia 2025r. spotkaliśmy się, aby wspólnie świętować i życzyć sobie nawzajem dobrego, zdrowego roku obfitującego w piękne, pełne radości i satysfakcji chwile. Uroczyste spotkanie rozpoczęła nasza Pani Prezes, która serdecznie przywitała wszystkich obecnych, szczególnie gorąco państwa Wiktorię i Stanisława Bisztygów. Pani Wiktoria, znana nam już śpiewaczka, przyjęła zaproszenie na wspólne z nami kolędowanie. Było nam miło, że przyszedł świętować z nami (razem ze śliczną małą córeczką) jedyny z zaproszonych gości, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej Pan Paweł Piwowarczyk przywitany również serdecznie przez Panią Prezes.

       Jak zawsze nie zawiedli uczniowie szkoły muzycznej, którzy przybyli z Panią Dyrektor Magdaleną Irzyk i nauczycielami. Spotkanie umiliło dwoje akordeonistów i chór uczniów młodszych klas. To bardzo wzruszające, że dzieci i młodzież towarzyszą nam we wszystkich uroczystościach, prezentując muzyczne umiejętności. Jest to oczywiście zasługą dyrekcji i nauczycieli.

       Kolędowanie rozpoczęła pani Wiktoria Bisztyga, która, przy akompaniamencie pana Pawła Pierzchały, zaśpiewała pięknie i nastrojowo kilka kolęd i pastorałek, po czym, pod jej i jej męża przewodnictwem, rozśpiewaliśmy się i my. Okazuje się, że stanowimy zgrany i świetnie brzmiący chór. Brawo dla nas! Kilkoro z nas zaprezentowało się nawet solo, śpiewając kolejno zwrotki pięknej góralskiej pastorałki (mojej ulubionej) "Oj, Maluśki". Brawa były rzęsiste.

       Wszystko odbywało się przy kawie, herbacie i pysznych ciastach upieczonych przez nasze niezawodne, mistrzynie sztuki cukierniczej, koleżanki.

       Atmosfera spotkania była, jak zwykle, cudowna. Kolejny raz przekonaliśmy się, jak dobrze nam ze sobą i jak świetnie potrafimy razem się bawić i spędzać ze sobą czas. Im więcej takich wspólnych chwil, tym lepszy komfort życia.

       Dziękujemy więc Pani Prezes i wszystkim, którzy tak przygotowali spotkanie, aby było pięknie i dla duszy i dla ciała.

 

                                                                                                                                 

                                                                                                                                          Ewa Kozłowska